جایگاه مطالعات اخلاقی در نظام مالکیت فکری

Authors

  • مهدی معلی پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
Abstract:

اخلاق در نظام مالکیت فکری در دو سطح، اثرگذار است. در سطح فلسفی و فراحقوقی که به توجیه اخلاقی مجموعه نظام مالکیت فکری پرداخته و به پاسخ این پرسش می‌پردازد که منشأ مشروعیت هر یک از نهادهای مالکیت فکری چیست؟ در این رابطه می‌توان بر اساس سه رویکررد اقتصادی، اقتصادی ـ اخلاقی و رویکرد اخلاقی، مسئله را تحلیل کرد. همچنین در سطح حقوقی و سیری در قوانین این حوزه مشخص می‌شود، اخلاق در مصادیق قابل حمایت نیز دخالت کرده و آنها را محدود می‌کند. از طرف دیگر، ممکن است مصداقی از آفرینش فکری در ساختار حقوق مورد حمایت قرار گیرد؛ اما به استناد ادله اخلاقی دارای محدودیت شود که این محدودیت‌ها را می‌توان در دو دسته محدودیت ذاتی و محدودیت غیرذاتی بررسی کرد. این محدودیت‌ها در نظام‌های حقوقی مختلف شامل اقدامات آزمایشی و پژوهشی، مجوزهای اجباری بهره‌‌برداری و حمایت از افراد مانند نابینایان و کم‌بینایان می‌شود.      

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعلق حقوق معنوی (اخلاقی) برای صاحبان اسرار تجاری: نقطۀ تمایز اسرار تجاری با نظام مالکیت فکری

در نظام مالکیت فکری، به‌منظور حمایت از خلاقیت‌ها و آثار فکری، برای پدیدآورندگان و صاحبان آنها دو نوع حقوق اقتصادی و معنوی (اخلاقی) درنظر گرفته شده است. در قلمرو این نظام، نوعاً حقوق معنوی امتیازاتی غیرمالی‌اند که برای حمایت از شخصیت پدیدآورنده به‌وجود آمده‌اند و برعکس حقوق اقتصادی، محدود به زمان و مکان نیستند. در مالکیت صنعتی و تجاری، برخلاف آثار ادبی و هنری، به لحاظ معطوف شدن توجهات به کارک...

full text

ماهیت حقوق مالکیت فکری و جایگاه آنها در حقوق اموال

چکیده:        نقش غیر قابل انکار حقوق مالکیت فکری در تحولات صنعتی و تجاری، موجب شده این موضوعات وارد ادبیات حقوقی شود. با ورود حقوق مالکیت فکری به ادبیات حقوقی، حجم قابل توجهی از قوانین ومقررات، به آن اختصاص یافت.حقوقدانان نیز برای تشریح و تبیین آن همت گماشتند. در این میان، به ماهیت این حقوق و جایگاه آن  در حقوق اموال مکتر پرداخته شده است.مقاله حاضر، با درک این واقعیت که تشریح و تبیین مسائل حقو...

full text

جایگاه شک در تأسیس نظام فکری دکارت

"دکارت" به‌رغم اینکه در روزگار خود و حتی بعدها متهم به شکاکیت بود اصلاً شکاک نبود؛ بلکه او شک را همچون وسیله‌ای برای غایتی به‌کار می‌برد. او هرکجا از فلسفه و مابعدالطبیعة حقیقی سخن می‌گوید مخاطب را به پاکسازی ذهن از هرچه که می‌شود کمترین تردیدی در آن کرد، فرا می‌خواند. آنچه باید به‌ آن توجه داشته باشیم این است که شک ‌و شکاکیت تنها تا مرحله‌ای کارآیی دارد که ما به‌کمک آن به مبنای مستحکمی برسیم و ...

full text

جایگاه اخلاق در نظام فکری دکارت

چکیده ‌ دکارت در گفتار در روش آشکارا اعلام می‌دارد که فلسفه‌ای که او قصد پی‌افکندن آن را دارد ما را «ارباب و مالک طبیعت» می‌سازد، اما در انفعالات نفس بهر‌ه‌ی اصلی حکمت را در این می‌داند که به ما بیاموزد تا «ارباب انفعالات خویش» باشیم. آن‌چه از فلسفه‌ی دکارت می‌دانیم بیش‌تر مربوط است به سخن نخست او در گفتار در روش و پیامدهایی که بر اثر چنین نگاهی به فلسفه به‌بار آمده است. اما درباره‌ی جایگاه اخ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 45

pages  7- 36

publication date 2016-02-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023